Ulaşım Araçlarında Bireylerin Özel Alanı

Tüm canlıların hatta ülke ve şehirlerin  özel alan ve hududları vardır.Bunların ihlali durumunda tepki göstermeleri mevzubahistir.

SOSYAL ULAŞIM PROJESİ İÇİN TIKLA


Bunların tepkileri kendi imkan ve kabiliyetlerine göre değişiklik  göstermektir.Canlılar arasında  özel alanına en duyarlı insandır.Mahrem diyebileceğimiz özel alanı ihlal edildiğinde tepki ve reaksiyon şiddeti her insana göre farklı olsa da  her zaman sözkonusudur.

Özel alan ihlali durumunda tepki şiddeti bzan toplumu kaosa sürükleyebilecek seviyeye varıldığı da görülmüştür.Çünkü insan diğer canlılara nazaran düşünebilme yeteneği ile beraber kıskançlık,gurur,nefret, gibi çeşitli duygu ve düşüncesi daha yoğundur.Bu bazen cinnet halini aldığında çok büyük felaketlere sebeb olabilir.

İnsanın özel  alanları genişlik mesafesine göre  sıralasak,ülkesi,şehri,mahallesi,evi  ve  nihayet kendi vücudu. Savaşlar genelikle ülke sınırlarının ihlali sonucu meydana geldiği gibi, mahalle kavgası,komşu kavgası ve birey kavgası genelde bu özel alanların ihlali neticesi meydana gelir.

Bizim burada üzerinde duracağımız insanın vücud özel çevresidir.Bu  bireyin vücuduna mesafeye göre değişiklik göstermektedir.

Sosyoloji’de İnsanın özel Bölgeleri’nin  Bilimsel  Açıklaması

1.  Mahrem Bölge: 15 – 46 cm

Kişiler bu bölgeyi kendi mallarıymış gibi benimsedikleri için tüm bölgeler arasında en önemli olanı "mahrem bölge"dir.

Sadece kişiye duygusal olarak yakın olanların bu bölgeye girmesine izin verilir.

Mahrem bölge içerisinde bir de sadece fiziksel temas sırasında girilebilen ve vücuttan uzaklığı 15 cm olan bir alt-bölge vardır. Bu da yakın mahrem bölgedir. Mahrem  bölge; kişilerin kendi mülkleri veya özel odaları gibi gördükleri ve sadece duygusal olarak kendilerine yakın hissettiği kişilerin girmesine izin verdikleri bölgedir. Bu kişiler; eş, sevgili, ebebeyn, çocuklar, diğer yakın akrabalar ve çok yakın arkadaşlardır. 

2.  Kişisel Bölge: 46 cm – 1.2 mt

Bu bölge kokteyllerde, ofis partilerinde, sosyal etkinliklerde ve arkadaş toplantılarında başkalarıyla aramızdaki mesafedir.

3.  Sosyal Bölge: 1.2 – 3 mt

Yabancılarla, örneğin evimizde tamirat yapan tesisatçı veya doğramacı, postacı, bakkal, işyerindeki yeni eleman ve çok iyi tanımadığımız kimselerle aramızdaki mesafedir .

Sosyal bölge; kişilerin günlük yaşamlarında, normal olarak ilişkide bulundukları veya bulunmak zorunda oldukları diğer kişilerle aralarında tutmayı arzuladıkları 1.2 metreden 3 metreye kadar olan mesafedir.  Bu kişilere örnek olarak verilebilecekler; eve gelen tamirci, ofisteki uzak çalışma arkadaşları veya yeni işe giren bir çalışan gibi çok iyi tanımadığımız kişilerdir.

Arkadaş bölgesi; kişilerin sosyal faaliyetler, arkadaş toplantıları, sohbetler, iş yaşamı ve benzeri faaliyetlerde diğer insanlarla aralarında tutmayı tercih ettikleri yarım metreden 1.2 metreye kadar olan mesafedir.

4.  Ortak Bölge: 3.6 mt   + ....

Kalabalık bir gruba hitap ettiğimizde paylaştığımız mesafe ortak bölgedir

Yukarıda bilimsel olarak açıklandığı gibi ; Sosyoljik ve biyolojik olarak insanın kendine özel bölgeleri bulunuyor olup o bölgelere sadece bazı nitelik ve sıfatlar taşıayn bireylerin girmesine izin vermektedir.Bunun haricinde kimsenin başkasının özel diyebileceğimiz mahrem bölgesini ihlal etme hakkına sahip değildir.

Bu durum isterse insanların zorunlu olarak bir araya geldiği ortamlarda olabilir.Mesela ulaşım araçları,konserler,fatura ödeme sırası,mitingler vb. bu ortamlardan sorumlu organizetörler ve yetkililer bireylerin özel alanlarının ihlali olmaması için önlem ve tedbirler geliştirmek zorundadır.

Mesela otobüs firması bilet bürosu gelen müşteriye bilet ayarlamadan önce  kaç kişi,bay mı bayan mı gibi sorular sorarak ona göre bir organizeyi sağlayarak olası özel alan ihlalinin önüne geçmektedir.

Sosyal Ulaşım Projesi ‘nin Temel Amacı

Sosyal Ulaşım Projesi Nasıldır?

Sosyal Ulaşım Projesi  ulaşım araçlarında özelikle kara ve raylı taşıtlar,otobüs,metrobüs,tramvay gibi taşıtlarda SOSYAL ALAN ve NORMAL ALAN olmak üzere iki alan oluşturmayı amaçlamaktadır.

SOSYAL ALAN’da ;

1-Bayanlar,

2-Eşi,nişanlısı,kız kardeşi,annesi ve yakını bir bayanla birlikte seyahat eden baylar,

3-65 yaş üstü tüm bireyler

4-Engelli tüm vatandaşlar

NORMAL ALAN’da ise sosyal alan dışında kalan bireyler seyahat ve yolculuk eder..

SOSYALULAŞIM PROJE’sinin Toplumsal Faydaları ve Gerekliliği

1-Böylece fıtratı gereği daha nazik ve hasas olan bayanlar için pozitif ayrımcılık yapılıp toplum nezninde değer verilmiş olur.

2-Gayriihtiyari (istemeden) meydana gelen fiziksel temas neticesinde oluşabilecek yanlış anlama sonucunda kargaşa,kavga ve kaosun önüne geçilmiş olur.

3-Fiziksel kabiliyet ve yetilerindenki düşüş ve yetersizlik nedeniyle Engelli ve yaşlı vatandaşlarımızın yolculuk zahmeti en aza indirilmiş olur.

ToplumsalTalep Sosyal Ulaşım Projesi ile Aynı Yönde

Sosyolojik ve ahlaki kurallara aykırı mevcut toplu ulaşım sistemi zaman zaman toplumsal tepkilere neden olmaktadır.Bu tepki siyasi ve dünya görüşü bakımından farklı grup ve bireylerden eş zamanlı veya ayrı zamanda gelebilmektedir.

1-Bacaklarınıtopla ve Yerimiişgaletme Kampanyası

Örneğin laik hasasiyeti olan stk konumunda İFK   toplu ulaşım araçalarında meydana gelen “erkek hegemonyası” na tepki olarak sosyal medyada bacaklarınıtopla ve yerimiişgaletme sloganıyla kamuoyu oluşturmuş ve toplu ulaşım araçlarında erkek şahısların bayanları taciz seviyesinde sıkıştıracak ölçüde bacaklarını açarak rahat oturmalarını protesto etmişlerdir. Sosyal Ulaşım Platformu olarak haklı tepkilerini destekliyoruz.

2-Pembe Otobüs Projesi

Başka bir zaman diliminde de muhafazakar hasasiyetleri olan Saadet Partisi ve çeşitli dernekler otobüslerde bayanların maruz kaldıkları kabaca ve nezakaet sınırlarını aşan hal ve hareketleri  protesto etmiş ve çözüm önerisi olarak PEMBE OTOBÜS PROJESİ ‘ni önermişlerdir.

ÖnlemsizToplu Ulaşımın Oluşturduğu Ortam

İnsanın fıtratı ve sosyolojik özel bölgeleri göz önünde bulundurulmadan sağlanan istifleme yöntemi ile toplu ulaşım insana değer verilmediği eşya hükmü ile muamele edildiği anlamına gelir.

Çünkü insan çeşitli duygu düşünce ile donatılmış bir varlıktır.Bu özelliği göz ardı edilip oluşturulacak ortamlar fıtratı ters olur ve neticeleri de olumsuz olur.

Özel alanına düşkün olan insan bu alanı ihlal edildiğinde vereceği tepki toplumsal kargaşaya sebep verecek ölçüye varabilir.

Özel alanı ihlal edildiğinde bireyin tepki verememesi halinde ise gururun kırılmasına sebep olur.

Toplu ulaşım sistemlerinden sorumlu yetkili ve masalar insanın bu özelliğini dikkate alması şart ve görevidir.

Gayriahlaki internet sitelerinde ulaşım araçları diye bölümler altında yazı ve görsel materyal bulunması bu olumsuz ortamın kanıtı sayılabilir.Böylece bu yazı ve görsele ulaşan kötü niyetli şahıslar (ve ya başka bir şekilde tabir edilebilir) için mevcut ortam bulınmuş olur.

SUP Danışmanı